Reuters: Қытай «Сібір қуаты-2» орнына Түркіменстаннан келетін газ құбырының құрылысын жеделдетеді
Фото: Марк Кристина / Reuters
Қытай Түркіменстаннан газ жеткізетін Орталық Азия құбырының құрылысын тездетіп, Ресейдің «Сібір қуаты 2» жобасын кейінге қалдыруы мүмкін. Бұл туралы Қытай мұнай министрлігіндегі өз дереккөзіне сілтеме жасап Reuters агенттігі хабарлады.
Бейжің «Бір белдеу, бір жол» бастамасы аясында Орталық Азиямен байланысты нығайтуға ынталы және Қытай қазіргі уақытта түрікмен газы үшін Ресейге қарағанда 30 пайызға артық төлейтініне қарамастан, жаңа «D Line» газ құбырына басымдық беруді жөн көреді. Өткен аптада Орталық Азия елдері басшыларының саммитінде сөйлеген Қытай басшысы Си Цзиньпин тараптарды Түркіменстаннан Қытайға төртінші тармақ болатын бұл газ құбырының құрылысын тездетуге шақырды.
«Line D» жобасы бұрын құрылыс кезіндегі техникалық қиындықтарға және баға келіссөздеріне байланысты тоқтатылған болатын. 2014 жылы жобаны іске асыру 6,7 миллиард долларға бағаланды, күтілетін өткізу қабілеті жылына 30 миллиард текше метр газды құрайды. SIA Energy және Rystad Energy консалтингтік компаниялары D желісі арқылы түрікмен газы Қытайға шамамен 2028 жылы, ал жылына 50 миллиард текше метр газ өткізуге есептелген «Power of Siberia-2» 2030 жылдардың басында іске қосылуы мүмкін деп болжайды.
«Орталық Азия құбырлары Қытайдың энергетикалық және геосаяси кеңістігіндегі негізгі инвестиция болып саналады. Бұл коммерциялық мүдделерден жоғары стратегиялық құндылығы бар жеткізу тізбегі», — деді агенттікке Қытай ұлттық мұнай корпорациясының (CNPC) жаһандық стратегиясымен таныс ресми тұлға. Құбыр құрылысы Пекин үшін танкерлер тасымалдайтын сұйытылған табиғи газдың (СТГ) тұрақсыз нарығынан елді оқшаулау үшін маңызды мақсат болып табылады.
Өнеркәсіп шенеуніктері Қытай өзінің ұзақ мерзімді газ қажеттілігін қанағаттандыру үшін екі келісімді де жасай алады деп есептейді, бірақ бұл кезеңде Ресейден гөрі Түркіменстанға басымдық берілуде. Екі құбыр арқылы газ жеткізуге жасалған көпжылдық келісім-шарттар бірігіп, Қытайдың қазіргі сұранысының 20 пайызын қамтамасыз етеді.
2022 жылы Қытай Түрікменстаннан үш операциялық құбыр арқылы құны шамамен 10,3 миллиард доллар болатын 35 миллиард текше метр газ импорттады. Бұл ретте бір құбыр арқылы Ресейден 4 миллиард долларға жуық 16 миллиард текше метр жеткізілді.
Бұған дейін Financial Times газеті Қытай газ жеткізу келісім-шартының қолайлы шарттарына қол жеткізу үшін Ресейден келетін «Сибирь қуаты-2» газ құбырын салу жөніндегі келіссөздерді әдейі кейінге қалдырып жатқанын жазған. Басылым жоба бойынша келіссөздердің он жылдан астам уақыт бойы жалғасып келе жатқанын, бірақ әлі келісімдерге қол қойылмағанын атап көрсетеді. Жақында Қытайға сапары кезінде Ресей премьер-министрі Михаил Мишустин де Бейжің осы газ құбырына қатысты нақты міндеттемелер алатын құжатқа қол қоя алмады.